Elektromobilność i Smart City – więcej niż technologia

Elektromobilność to nie tylko wymiana aut spalinowych na elektryczne. To fundament budowy inteligentnych miast (smart city) – przestrzeni, w których technologia poprawia jakość życia, dba o środowisko i optymalizuje zarządzanie zasobami. Integracja tych dwóch światów to klucz do stworzenia wydajnego i zrównoważonego transportu przyszłości.

Polska znajduje się na wczesnym etapie tej transformacji. Choć wdrażamy unijne regulacje, takie jak pakiet

„Fit for 55”, a na drogach przybywa pojazdów elektrycznych, wciąż brakuje nam głębokiej, systemowej integracji. To największe wyzwanie, które stoi przed polskimi metropoliami.

Rynek EV w Polsce 2025 – Kluczowe dane i trendy

Polski rynek pojazdów elektrycznych rośnie w siłę, co pokazują najnowsze dane z połowy 2025 roku. Impulsem do wzrostu był m.in. program dopłat

„NaszEauto”, który ruszył na początku roku.

Kluczowe wskaźniki rynku (stan na czerwiec 2025):

  • Łączna liczba osobowych EV (BEV+PHEV): 178 631 sztuk.
  • Liczba aut w pełni elektrycznych (BEV): 89 605 sztuk.
  • Liczba publicznych punktów ładowania: 10 255, co stanowi wzrost o 42% rok do roku.
  • Udział BEV w sprzedaży nowych aut: Wzrósł do 4,1% w pierwszym kwartale 2025 roku (z 3% w roku poprzednim).

Mimo wzrostów, rynek ma swoją specyfikę. Aż 87% nowych aut elektrycznych rejestrują firmy i instytucje, a większość pojazdów koncentruje się w największych miastach z Warszawą na czele (23-25% krajowej floty BEV). Co ciekawe, w kontrze do globalnych trendów, polski rynek car-sharingu przeżywa głęboki kryzys, czego symbolem było zawieszenie usługi przez firmę Panek S.A. w marcu 2025 roku.

Polskie miasta w wyścigu o tytuł Smart City

Prawdziwymi laboratoriami zmian są największe polskie metropolie. To one wdrażają innowacje i przecierają szlaki dla reszty kraju, choć często działają w pojedynkę, bez spójnej, ogólnokrajowej strategii.

Warszawa – Lider rankingów i Strefy Czystego Transportu

Stolica Polski pnie się w globalnych rankingach inteligentnych miast, zajmując 28. miejsce na świecie w IMD Smart City Index 2025. Najważniejszym krokiem było uruchomienie 1 lipca 2024 roku pierwszej w Polsce Strefy Czystego Transportu (SCT), która objęła większość Śródmieścia. Warszawa jest również jednym z europejskich liderów pod względem liczby autobusów elektrycznych.

Kraków – Walka ze smogiem przez inteligentną mobilność

Dla Krakowa, od lat walczącego z zanieczyszczeniem powietrza, smart mobility to narzędzie do poprawy zdrowia mieszkańców19. Miasto planuje uruchomienie własnej Strefy Czystego Transportu w lipcu 2025 roku i od lat wdraża zintegrowane rozwiązania, takie jak Krakowska Karta Miejska, systemy Park & Ride czy darmowa komunikacja w dniach największego smogu.

Wrocław – Strategia i technologiczne pilotaże

Wrocław wyróżnia się posiadaniem dedykowanej „Wrocławskiej Strategii Rozwoju Elektromobilności”. Miasto wykorzystuje narzędzia cyfrowe do zarządzania infrastrukturą, prowadząc publiczny geoportal z mapą stacji ładowania. Wrocław jest także poligonem dla innowacji, testując zaawansowany

Inteligentny System Transportu (ITS) oraz pilotażowe systemy inteligentnego parkowania.

Gdańsk – Długoterminowa wizja i cele zeroemisyjne

Gdańsk przyjął kompleksową strategię rozwoju elektromobilności z horyzontem do 2035 roku. Ambitne cele na 2030 rok obejmują m.in. osiągnięcie 50% udziału autobusów zeroemisyjnych w taborze oraz budowę 100 miejskich instalacji OZE, co podkreśla związek czystego transportu z czystą energią.

Największe wyzwania na drodze do inteligentnej mobilności

Mimo optymistycznych prognoz, mówiących o flocie blisko 700 tys. pojazdów BEV do 2030 roku, rozwój elektromobilności w Polsce napotyka na poważne bariery.

Największym hamulcem jest stan sieci elektroenergetycznej i procedury przyłączeniowe. Czasochłonny (średnio 18-24 miesiące) i kosztowny proces uzyskania warunków przyłączenia dla stacji ładowania dużej mocy skutecznie zniechęca inwestorów i blokuje rozwój publicznej infrastruktury. Bez radykalnej reformy w tym obszarze, Polsce grozi zderzenie ze „sufitem infrastrukturalnym”.

V2G, czyli auto jako powerbank. Kiedy w Polsce?

Vehicle-to-Grid (V2G) to technologia, która pozwala samochodom nie tylko pobierać prąd, ale także oddawać go z powrotem do sieci, pełniąc rolę mobilnego magazynu energii. Mimo ogromnego potencjału dla stabilizacji sieci i integracji OZE, w 2025 roku V2G pozostaje w Polsce w sferze koncepcyjnej.

Bariery dla wdrożenia V2G w Polsce:

  • Technologiczne: Niemal całkowity brak na rynku pojazdów i ładowarek kompatybilnych z V2G.
  • Regulacyjne: Brak jasnych przepisów, taryf i modeli biznesowych, które uczyniłyby V2G opłacalnym dla użytkowników.
  • Infrastrukturalne: Polski system energetyczny nie jest jeszcze w pełni gotowy na wdrożenie standardu Smart Grid na masową skalę.
Forest road

Co dalej? Kluczowe rekomendacje na przyszłość

Aby Polska mogła w pełni wykorzystać potencjał rewolucji elektrycznej, konieczne jest podjęcie zintegrowanych działań. Kluczowe rekomendacje to:

  1. Dla Rządu: Priorytetem musi być reforma procesu przyłączania stacji ładowania do sieci. Niezbędne jest też stworzenie stabilnych, długoterminowych programów wsparcia finansowego, obejmujących również firmy.
  2. Dla Samorządów: Miasta powinny tworzyć zintegrowane plany inteligentnej mobilności, łączące transport, energetykę i planowanie przestrzenne. Kluczowe jest wykorzystanie danych do optymalizacji oraz promowanie partnerstw publiczno-prywatnych.
  3. Dla Sektora Prywatnego: Koncerny energetyczne muszą proaktywnie rozwijać produkty oparte na inteligentnym ładowaniu, a branża motoryzacyjna i technologiczna powinna pracować nad poprawą doświadczenia użytkownika i integracją systemów.

Przyszłość polskiej elektromobilności rozegra się na linii starcia między odgórnym pędem rynkowym a oddolnym oporem materii infrastrukturalnej. Od powodzenia w usunięciu barier zależeć będzie nie tylko realizacja celów klimatycznych, ale i jakość życia w polskich miastach.